Boşanma Davasında Edinilmiş Malların Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Evlilikte Mal Rejiminin Önemi

Evlilik yalnızca duygusal bir birliktelik değil, aynı zamanda ekonomik bir ortaklıktır. Evlilik süresince eşlerin birlikte veya ayrı kazandıkları tüm mal varlıkları, belirli kurallar çerçevesinde yasal olarak korunur. Boşanma aşamasında ise bu ekonomik birlik sona erdiğinden, gündeme gelen en önemli konulardan biri edinilmiş malların paylaşımı olur.
Türk Medeni Kanunu’na göre, eşler arasında aksi kararlaştırılmadıkça edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Bu rejim, evlilik süresince elde edilen malların adil biçimde paylaşılmasını sağlar. Amaç, evlilik birliği süresince her iki tarafın katkısını korumaktır.
Eğer eşler, evlilik öncesinde veya sırasında noter huzurunda başka bir mal rejimi (örneğin mal ayrılığı) seçmemişlerse, boşanma halinde otomatik olarak edinilmiş mallara katılma rejimi esas alınır.

Mal Rejiminin Başlangıcı ve Sona Ermesi

Mal rejimi, evlilikle birlikte başlar ve genellikle evlilik birliğinin sona ermesiyle biter. Ancak sona erme yalnızca boşanmayla değil, eşlerden birinin ölümü veya mahkeme kararıyla mal ayrılığına geçilmesiyle de olabilir.
Boşanma sürecinde mal rejimi, boşanma davasının açıldığı tarihte sona ermiş sayılır. Yani dava açıldıktan sonra kazanılan mallar artık paylaşım hesabına dahil edilmez. Bu nedenle boşanma davasının açıldığı tarih, mal paylaşımında kritik bir dönüm noktasıdır.

Edinilmiş Mal ve Kişisel Mal Ayrımı

Edinilmiş Mallar

Edinilmiş mallar, evlilik süresince eşlerin karşılıklı emek ve katkılarıyla elde ettikleri malvarlıklarını ifade eder. Bunlar genellikle:

• Çalışmanın karşılığı olan maaş, prim, ikramiye gibi gelirler,
• Sosyal güvenlik kurumlarından veya emeklilikten elde edilen ödemeler,
• Çalışma gücünün kaybı nedeniyle alınan tazminatlar,
• Kişisel mallardan elde edilen gelirler (örneğin kiraya verilen bir evin geliri),
• Edinilmiş malların yerine geçen değerler (örneğin satılan arabanın bedeliyle alınan yeni araç).

Bu mallar, boşanma halinde paylaşımın konusu olur.

Kişisel Mallar

Kişisel mallar ise paylaşım dışındadır. Bunlar:

• Evlilik öncesinde sahip olunan mallar,
• Miras veya bağış yoluyla kazanılan mallar,
• Eşin yalnızca kişisel kullanımına yarayan eşyalar (örneğin takılar, özel eşyalar),
• Kişisel malların yerine geçen değerlerdir.

Kişisel mallar kime aitse, boşanma sonrası da o kişide kalır. Ancak bu malların gelirleri edinilmiş mal olarak değerlendirilebilir.

Mal Rejiminin Tasfiyesi (Paylaşım Süreci)

Boşanma davası açıldığında, yasal olarak mal rejimi sona erer. Bundan sonraki süreç tasfiye olarak adlandırılır. Bu aşamada üç adım izlenir:

1. Mal Ayrımı: Öncelikle eşlerin kişisel malları ile edinilmiş malları belirlenir.
2. Borçların Düşülmesi: Edinilmiş mallara ilişkin borçlar varsa bu borçlar toplamdan çıkarılır.
3. Paylaştırma: Kalan değer, eşit şekilde ikiye bölünür. Her eş, edinilmiş malların yarısı üzerinde hak sahibi olur.

Bu paya katılma alacağı denir. Katılma alacağı, her iki tarafın evlilik süresince oluşturduğu ortak ekonomik katkının bir karşılığıdır.

Katılma Alacağı Nasıl Hesaplanır?

Edinilmiş malların toplam değeri belirlenir. Örneğin, evlilik süresince edinilmiş malların toplam değeri 1.000.000 TL ise ve bu mallara ilişkin 200.000 TL borç varsa, net edinilmiş mal değeri 800.000 TL olur.
Bu durumda her eş 400.000 TL üzerinde hak sahibidir. Ancak katkısı ispatlanmışsa bir eş, daha yüksek pay talep edebilir. Bunun için yazılı belgeler, banka dekontları, tapu kayıtları gibi deliller büyük önem taşır.

Değer Artış Payı (Katkı Payı) Nedir?

Bir eşin, diğer eşin kişisel malına maddi katkıda bulunması durumunda ortaya çıkan haktır. Örneğin, eşlerden biri evlilik öncesinde aldığı bir evi evlendikten sonra birlikte yapılan harcamalarla değerli hale getirirse, katkı yapan eş bu artış üzerinden pay talep edebilir.
Bu tür durumlarda değer artış payı alacağı gündeme gelir. Böylece her iki tarafın emeği korunur ve adil bir paylaşım sağlanır.

Eklenecek Değerler ve Denkleştirme

Eklenecek Değerler

Boşanma öncesinde bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan yapılan karşılıksız kazandırmalar (örneğin malların devredilmesi veya bağışlanması) tasfiye hesabına dahil edilir. Amaç, eşin diğerinin hakkını azaltmak için yaptığı haksız işlemleri dengelemektir.

Denkleştirme

Eğer bir eş, kişisel mallarına ilişkin borçlarını edinilmiş mallardan ödediyse veya tersi bir durum varsa, bu fark denkleştirme yoluyla hesaba eklenir. Böylece her iki mal grubunun adil biçimde ayrılması sağlanır.

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Uygulanır?

Boşanma davası sonuçlandığında, mal paylaşımı ayrı bir dava olarak da açılabilir. Ancak çoğu durumda taraflar aynı süreçte bu konuyu çözmeyi tercih eder.
Mahkeme, tarafların talebi doğrultusunda malların türünü, değerini ve katkı oranlarını tespit eder.
Eğer mal paylaşımı konusunda uzlaşma sağlanırsa, anlaşmalı boşanma protokolünde malların nasıl bölüştürüleceği açıkça yazılmalıdır. Aksi halde sonradan mal paylaşımı davası açmak gerekebilir.
Bu nedenle boşanma sürecinde bir aile hukuku avukatı ile çalışmak, ileride doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçmek açısından önemlidir.
Ankara’da bulunan Koçak Hukuk Danışmanlık olarak, boşanma ve mal paylaşımı davalarında deneyimli avukat kadromuzla süreci sizin adınıza yürütüyoruz.
Dilerseniz sorularınızı doğrudan bize iletebilirsiniz: Avukata Sor
Ya da ofisimize ulaşabilirsiniz: İletişim

Uygulamada Sık Karşılaşılan Sorular

Eşin çalışmaması pay hakkını etkiler mi?

Hayır. Çalışmayan eş de evlilik süresince ev işleri, çocuk bakımı gibi katkılarda bulunduğundan, bu katkı da ekonomik değer taşır. Bu nedenle ev hanımı olan eşin de edinilmiş mallar üzerinde eşit hakkı vardır.

Evlilik öncesi mallar paylaşılır mı?

Hayır. Evlilikten önce alınmış mallar kişisel mal sayılır ve paylaşım dışıdır. Ancak bu mallardan elde edilen gelir (örneğin kira geliri) edinilmiş maldır.

Miras kalan mal paylaşılır mı?

Miras veya bağış yoluyla elde edilen mallar tamamen kişisel maldır. Paylaşım kapsamına girmez.

Boşanma davası açıldıktan sonra alınan mallar paylaşılır mı?

Hayır. Boşanma davası açıldığı anda mal rejimi sona erer. Bu tarihten sonra alınan mallar sadece alan eşe aittir.

Mal paylaşımı davası ne kadar sürer?

Her davanın süresi farklı olmakla birlikte, delillerin toplanması, malların tespiti ve bilirkişi incelemesi nedeniyle ortalama 8–18 ay arasında sürebilir.

Uygulamalı Örnek

Bir çift, 2010 yılında evlenmiş ve 2025 yılında boşanma davası açmıştır.
Evlilik boyunca alınan mallar:

• Ortak alınan bir ev: 3.000.000 TL
• Araç: 600.000 TL
• Bankadaki birikim: 400.000 TL

Toplam edinilmiş mal değeri 4.000.000 TL’dir.
Bu mallara ait toplam borç 500.000 TL ise, geriye kalan 3.500.000 TL eşit şekilde paylaşılır.
Her bir eşin katılma alacağı 1.750.000 TL olur.
Bu örnekte ev, araç veya hesap kimin üzerine olursa olsun, değerleri tespit edilerek taraflara eşit pay verilir.

Hukuki Süreçte Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Evlilik süresince edinilmiş tüm malların belgeleri (tapu, ruhsat, banka hesap dökümleri) saklanmalıdır.
• Miras veya bağış gibi kişisel mallar belgeyle ispat edilmelidir.
• Mal paylaşımı davasında bilirkişi incelemesi yapılır; malların değerleri güncel piyasa koşullarına göre belirlenir.
• Katılma alacağı davası için 10 yıllık zamanaşımı süresi vardır. Boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren bu süre işlemeye başlar.
• Anlaşmalı boşanmalarda dahi paylaşım protokolüne açık şekilde yazılmalıdır; aksi halde sonradan uyuşmazlık çıkabilir.

Avukat Desteği Neden Önemli?

Mal paylaşımı davaları, teknik detaylar ve delil değerlendirmesi açısından oldukça hassastır.
Bir hata, ciddi hak kayıplarına neden olabilir. Özellikle yüksek değerde taşınmaz veya ticari mal varlıklarının olduğu boşanmalarda profesyonel destek alınması gerekir.
Ankara merkezli Koçak Hukuk Danışmanlık, boşanma davaları, mal paylaşımı, nafaka ve tazminat konularında uzman avukat kadrosuyla süreci güvenle yönetir.
Aklınıza takılan her türlü konuda bizimle iletişime geçebilirsiniz:
👉 Avukata Sor
👉 İletişim
Ayrıca, ceza hukuku alanındaki hizmetlerimiz için Ankara Ceza Avukatı sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Sonuç Niteliğinde Değerlendirme

Boşanma sürecinde duygusal zorlukların yanında, ekonomik hakların da korunması gerekir.
Edinilmiş malların paylaşımı, evlilik süresince tarafların emeğinin ve katkısının korunmasını sağlar.
Bu süreci doğru yöneten eşler, hem zaman hem mali açıdan daha adil bir sonuç elde eder.
Mal paylaşımı konusundaki her ayrıntı, doğru belge ve uzman desteğiyle çözülmelidir.
Koçak Hukuk Danışmanlık olarak, bu süreçte yanınızda olmaktan memnuniyet duyarız.